Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі (МӘМС) – денсаулық сақтау мүддесін әлеуметтік қорғаудағы мемлекеттік жүйе
болып табылады.
МӘМС Қазақстанның барлық сақтандырылған азаматтарына жынысына, жасына, әлеуметтік жағдайына, тұрғылықты жерiне және
табысына қарамастан медициналық және дәрілік көмекке тең қолжетімділік жасауға кепілдік береді.
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) – ауру, жарақат алу, туу және жүктілік, мүгедектік және кәрілік жағдайларында халықтың денсаулығыың мүддесін әлеуметтік тұрғыда қорғау нысаны.
Қазақстан үздік халықаралық тәжірибені ескере отырып, медициналық сақтандырудың аралас моделін енгізетін болады.
Бұл қамтамасыз етеді:
• Денсаулық сақтау қаржылық тұрақтылығын
• медициналық қызметтердің сапасы мен қол жетімділік жоғары
деңгейі,
•денсаулық сақтау пакеті.
Медициналық сақтандыру қорына аударымдардың тарифтеріне сәйкес, басқа елдермен салыстырғанда Қазақстан, ең адал құрылатын
болады.
Қазақстанда қолданыстағы заңнамаға сәйкес үлес ставкасының
мөлшері
– жұмыс берушілер 2020 жылдан бастап 5% мөлшерінде;
– Қызметкерлер – 2%.
МӘМС жүйесінде сақтандырылған азаматтар қандай медициналық көмек ала алады?
- Алғашқы медициналық-санитарлық көмек амбулаториялық тегін қамтамасыз етіледі және күндізгі күтім, профилактика, диагностика,
аурулар мен жағдайларды емдеу, жүктілік кезеңін бақылау, медициналық манипуляция, т.б. кіреді - Мамандандырылған және жоғары технологиялық медициналық көмек, оның ішіне профилактика, диагностика, арнайы техниканы және күрделі медициналық технологияларды пайдалануды талап ететін аурулар емдеу кіреді
- жедел медициналық жәрдем жедел медициналық араласуды талап ететін жағдайларда (апаттар, жарақат, улану, кенеттен пай да
болған қатты ауру) медициналық ұйымдарды тыс шұғыл немесе төтенше түрінде қарастырылған амбулаториялық немесе стационарлық көмек - Жоспарланған медициналық көмек науқастың өмірін қауіп төндірмейтін, аурулар мен жағдайлары үшін ауруханада қарастырылған
- Дәрі-дәрмек қамтамасыз ету – амбулаторлық медициналық көмек көрсету кезінде
- Медбике күтімі – ауру нәтижесінде тұрақты үй көмегіне мұқтаж болған немесе өздері қамқорлық жасай алмайтын тұлғаларға көмек көрсету,
- паллиативтік – жазылмайтын, өміріне қауіп төндіретін аурулар және ауру адамға жайлылықтың ықтимал деңгейде жатқан
ауыратын науқастардың өмір сүру сапасын қамтамасыз ету
Есте сақтаңыз!
Мемлекеттік тегін медициналық көмектің мынадай түрлеріне кепілдік береді:
1.жедел жәрдем және санитариялық авиация;
2.әлеуметтік маңызы бар ауруларға медицианлық көмек (онкологиялық аурулар, туберкулез, диабет және т.б.) және төтенше жағдайларда
3.Профилактикалық егу
МӘМС шеңберінде дәрілік қамтамасыз ету қандай болмақ?
Амбулаториялық-емханалық деңгейде дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету, дәрілердің бекітілген тізбесіне сәйкес, рецепт негізінде тегін
жүзеге асырылатын болады. Дәрімен қамту тізімі 47 ауруларды қамтиды.
Стационарлық дәрімен қамту бекітілген дәрі формулярларына сәйкес жүзеге асырылатын болады.
Мемлекеттік сіз үшін төлейтін болады.
Егер сіз осы санаттардың біріне кірсеңіз, онда сіз автоматты түрде медициналық сақтандыру мүшесі боласыз:
1) балалар;
2) «Алтын алқа», «Күміс алқа» табыс етілген немесе «Ардақты ана» атағын алған, сонымен қатар, I және II дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен марапатталған көп балалы аналар;
3) Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектері;
4) мүгедектер;
5) жұмыссыз ретінде тіркелген тұлғалар;
6) интернаттық мекемелерде оқитын және тәрбие алушы адамдар;
7) орта, техникалық және кәсіптік, орта бiлiмнен кейiнгi, жоғары білім және резидентура төріндегі жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында күндізгі оқу бөлімінде оқитын адамдар;
8) бала (балалар) туу бойынша, бала асырап алу, жаңа туған баланы (балаларды) (бала асырап алу), үш жасқа дейінгі бала күтімі бойынша (балаларды)) демалыстағы адамдар
9) жұмыс жасамайтын жүкті әйелдер, сондай-ақ баланы iс жүзiнде тәрбиелеп отыған жұмыссыздар (үш жасқа дейінгі);
10) зейнеткерлер;
11) соттың үкімі бойынша қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің (ең төменгі қауіпсіздік ұйымдарын қоспағанда)мекемелерінде жазасын өтеп отырған адамдар;
12) уақытша ұстау изоляторларында мен уақытша ұстау изоляторларында үсталатын адамдармен.
Бұл жағдайда арнайы мемлекеттік органдардың, әскери, қызметкерлер, құқық қорғау органдарының қызметкерлері жарналар төлеуден босатылады, бірақ олар жеке желі мекемелерінде медициналық көмек алуды жалғастырады. Заңда қарастырылған түзетулер бойынша: мемлекет жарналарын төлейтін адамдардың санаттарының тізбесін кеңейтуді ұсынылады:
►18 жасқа дейінгі мүгедек бала күтіміне айналысатын жұмыссыз тұлғалармен;
► жұмыссыздар оралмандармен (Тіркелген күннен бастап 1 жыл ішінде)
► Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдармен (Заңның 26-бабының 1-тармағында көзделген адамдардың санаттары үшін: балалар, зейнеткерлер, мүгедектер, студенттер, т.б.).
► оқыту аяқталғаннан айдан кейiнгi үш күнтізбелік ай ішінде жоғары оқу орындарының күндізгі білім беру саласындағы оқыту, ТжКБ, CO, сондай-ақ, жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар тұлғалар
►жұмыссыз оралмандар (тіркелген күннен бастап 1 жыл ішінде);
►Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдар («МӘМС туралы» Заңның 26-бабына 1-тармағында көзделген адамдардың санаттары: балалар, зейнеткерлер, мүгедектер, студенттер, т.б.
•«Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» (бұдан әрі – Заң) Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әлеуметтік
медициналық сақтандыру қорына жарналарды және жарналарын төлеу Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының есебінен әлеуметтік қамтамасыз ету саласындағы бюджеттік және басқа да ресурстарды ағындары бойынша жалғыз қаржы оператор болып табылатын коммерциялық емес «Азаматтар үшін үкімет» Мемлекеттік корпорациясы» акционерлік қоғамы арқылы
жүзеге асырылатын болады.
Осылайша, заңға сәйкес (үстап қалу) есептеу және төлемдер мен (немесе) жарналар төлеу ай сайын жүргізіледі.
Мәселен, 2017 жылғы 1 қаңтарынан бастап мемлекет халықтың әлеуметтік тұрғыдан осал топтарына – 4%, 2018 жылы- 5%, 2023 жылы- 6%, 2024 жылы – 7% дейін төлейтін болады.